بررسی شبکه معنایی حروف اضافه ی «در» و «سر»

Authors

محمد راسخ مهند

نفیسه رنجبر ضرابی

abstract

یکی از بحث­ هایی که در زبان­شناسی شناختی مطرح می­ شود، چگونگی درک حوزه­ های انتزاعی است. حوزه­ های فیزیکی و عینی نظیر مکان به صورت مستقیم درک می­ شوند. در اثر تعاملات روزمــرة انسان با چنین حوزه­ هایی، طرحواره­ هایی (مفاهیمی) در ذهن انسان ساخته می­ شوند. انسان با ایجاد تناظر بین حوزه­ های انتزاعی و عینی، از این طرحواره­ های موجود در ذهـن که از حوزه­ های عینی حاصل شده­ اند، در درک حوزه­ های انتزاعی بهره می­ گیرد. در این پژوهش، با تکیه بر بحث­ های زبان­شناختی مطرح در این زمینه، به بررسی رابطة زمان و مکان در دستور فارسی پرداخته­ ایم. به همین منظور، معانی مختلف حروف اضافه «در» و «سر» را از فرهنگ سخن انوری(1381) استخراج نموده و سپس با استفاده از معیارهای تایلر و ایوانز (2003) معنای اولیه و معانی متفاوت هر حرف اضافه را معین و در نهایت شبکة معنایی آن را ترسیم کرده­ ایم. بررسی شبکة معنایی حروف اضافه حاکی از آن است که در زبان فارسی، عبارات زمانی بر پایة عبارات مکانی شکل می­ گیرند. به عبارت دیگر، مکان (حوزة عینی) مقدم بر زمان (حوزة انتزاعی) بوده و این فرآیند حاصل استفاده از ابزارهای شناختی نظیر جسمی­ شدگی، طرحواره­ های تصویری و غیره است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سامانۀ رفع ابهام معنایی از حروف اضافه در زبان فارسی با استفاده از قالب‌های معنایی

رفع ابهام معنایی از کلمات در بافت یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در حوزۀ پردازش زبان طبیعی و زبان‌شناسی رایانشی است. در این میان حروف اضافه، به‌خصوص در زبان فارسی، در پژوهش‌های مربوط به رفع ابهام معنایی همواره نادیده انگاشته شده‌اند. ازاین‌رو، پژوهش حاضر قصد دارد با ارائۀ الگوریتمی جدید مبتنی بر قالب‌های معنایی، سامانه‌ای قاعده‌مند جهت رفع ابهام معنایی از حروف اضافه «از»، «در»، «با» و «تا» در زبان فار...

full text

«تعلیل» در معانی حروف جرّ عربی و حروف اضافه فارسی

در پژوهش حاضر نگارندگان با تکیه بر دستور زبان عربی و فارسی و نیز بر اساس مطالعات دستورپژوهان و فرهنگ‌نویسان دو زبان، به بررسی مفهوم تعلیل به عنوان یکی از مهم‌ترین معانی مشترک حروف جرّ عربی و حروف اضافه فارسی پرداخته، با اتخاذ روش تحلیلی ـ تقابلی، حروف جرّ و اضافه بیانگر این مفهوم و ویژگی‌های آن‌ها را گزارده‌اند.از دستاوردهای قابل توجه این پژوهش آن است که حروف جرّ و اضافه همیشه در بیان یک معنی خاص،...

full text

بررسی معنایی و دسته بندی حروف اضافه زبان فارسی بر پایه نظریه لیبر

لیبر (2004 & 2009) نظریه ای تجزیه مدار با هفت مؤلفۀ معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ارائه کرده است. در این نظریه هر عنصر زبانی یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی دارد. اسکلت از یک یا چند مؤلّفه معنایی و یک یا چند موضوع ساخته می شود. بدنۀ معنایی دو لایه دارد: 1. لایه ای که مانند اسکلت از یک گویشور به گویشوری دیگر نسبتاً ثبات دارد و می توان آن را نشان داد؛ 2. لایه ای که اطلاعاتِ کلی و دانش فرهنگ ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های زبان شناسی تطبیقی( علمی - پژوهشی)

Publisher: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2252-0740

volume 3

issue 5 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023